woensdag 16 februari 2011

Veerse familiegeschiedenis in NPS-serie ‘De Slavernij’


Op vrijdag 18 februari 2011 werkt Marjo Jacobze, regelmatig bezoekster van de studiezaal van het Zeeuws Archief, mee aan tv-opnames voor een serie van de NPS over de geschiedenis van de slavernij. Hierin vertelt ze hoe haar familiegeschiedenis verweven is met het Zeeuwse slavernijverleden.

Marjo Jacobze is een verre nazaat van Adriaan Jacobze (1726-1768). Van jongst af aan is zij geïnteresseerd in haar familiegeschiedenis. Bij een bezoek aan het Veerse stadhuis in 1959 ontdekte zij het wapen van haar voorvader op een achttiende-eeuws schilderij. Regelmatig is ze te vinden in het Zeeuws Archief, waar ze veel onderzoek heeft gedaan in het archief van de Middelburgse Commercie Compagnie (MCC) naar de handel en wandel van haar voorvader Adriaan Jacobze.

Adriaan Jacobze werd geboren in Veere. In 1739 begon hij zijn loopbaan op zee en maakte gestaag carrière. Na een korte onderbreking in 1751 als eerste luitenant op het oorlogsschip ‘Jonge Prins van Orange’, solliciteerde Adriaan als kapitein bij de MCC. De MCC, opgericht in 1720, was voor Nederlandse begrippen een relatief grote rederij. Het bedrijf specialiseerde zich tussen 1750 en 1807 in de trans-Atlantische slavenhandel. In totaal maakte de MCC 114 slavenreizen.

In 1751 krijgt Adriaan, 25 jaar oud, het bevel over een eigen schip en trouwde hij met Dina Johanna Biesman uit Scherpenisse. Het echtpaar betrok een pand aan de Veerse Markt waar in 1758 hun zoon Adriaan wordt geboren. Kapitein Jacobze heeft van de zestien jaar dat hij getrouwd is geweest, tien jaar op zee doorgebracht. Tijdens een reis in 1768 wordt hij voor de kust van Afrika doodziek en sterft. Zijn zeemansgraf ligt in de Atlantische Oceaan.

Zoon Adriaan werd na zijn rechtenstudie in 1778 notaris in Veere. Vanaf 1810 tot zijn dood in 1825 was hij burgemeester van Veere. Daarnaast was hij lid van de Provinciale Staten van Zeeland. Hij trouwde twee keer. Eerst met Aarnoudina Elisabeth van Savooijen en in 1819 met Reinbrandina Erkenraad Boddaert. De familie Jacobze woonde in het grootste huis aan de Markt in Veere. Even buiten de stad bezaten ze de buitenplaats Borndal.

In het Veerse stadhuis hangt nog steeds het schilderij waarop de familiewapens van leden van de schutterij ‘De Edele Busse’. Een van de wapenschilden is van kapitein Adriaan Jacobze die in 1751 als gildebroeder werd aangenomen. Hier worden ook onderdelen van het familieporselein en -bestek geëxposeerd.

De tv-serie ‘De Slavernij’ die de NPS gaat uitzenden, begint op 11 september 2011 en wordt gepresenteerd door Daphne Bunskoek en Roué Verveer. Het stuk over Adriaan Jacobze zit in deel 3 en zal naar verwachting op 25 september worden vertoond op Nederland 2. Tijdstip nu nog onbekend.

Door: Peter Blom, conservator stedelijke collecties Veere

0 reacties:

Een reactie posten