De link met Schotland

De Ere-Conservator van de Schotse Privileges in Veere, de europarlementariër Winnie Ewing, legt haar functie donderdag 27 januari 2011 in Edinburgh neer. De beoogde nieuwe ere-conservator is Neil Wallace. Een Zeeuwse delegatie vanuit Veere en het Zeeuws Archief zal hierbij aanwezig zijn, evenals de Schotse minister van Buitenlandse Zaken en Cultuur, Fiona Hyslop.
Foto: www.nas.gov.uk

Zeeland, en in het bijzonder de gemeente Veere, en Schotland delen een bijzondere geschiedenis. Sinds de middeleeuwen vestigden Schotse handelaren en ambachtslieden zich in Zeeuwse steden. Om hun rechten te beschermen werd door de koning van Schotland een functionaris aangesteld. Deze persoon werd de Conservator van de Schotse Privileges in de Nederlanden genoemd en had eerst in Middelburg en vanaf 1541 tot 1799 zijn residentie in Veere. Hij zorgde dat Schotten werden berecht volgens hun eigen wetten en handel tussen Schotland en de Nederlanden werd geregeld.

Bevoorrecht door Schotse privileges
De privileges deed vier eeuwen lang veel Schotten de boot naar Zeeland nemen. Hier bouwden ze een nieuw bestaan op, kochten huizen, stichtten kerken en trouwden met Zeeuwen. In onze provincie zijn nog steeds sporen van Schotse invloeden te vinden. Het bevoorrechte leven van hen die leefden onder de Schotse privileges stopte abrupt toen in Zeeland de invloed van de Franse revolutie zich deed gelden.

Herleving contacten vanaf 1996
Twee eeuwen later, in 1996, zochten Schotten en Zeeuwen elkaar weer op in Veere en vierden hun gemeenschappelijke cultuur. De geschiedenis herleefde toen tijdens een Schotse week mevrouw Winnie Ewing, lid van het Europese Parlement voor Schotland, werd benoemd tor Ere-Conservator van de Schotse Privileges in Veere.
Vanuit de gemeente Veere en later het Zeeuws Archief zijn de historische banden aangehaald en in 1999 werd de Stichting Veere-Schotland opgericht. Sindsdien zijn onder meer publicaties, lezingen, festivals en tentoonstellingen gehouden. In het Schotse huis in Veere werd in 2007 een permanente expositie ingericht over de Schots-Veerse relatie. De Schots-Zeeuwse geschiedenis is sindsdien voor een breed publiek toegankelijk.

Digitale links
De toegankelijkheid van bronnen voor de Schots-Veerse geschiedenis wordt alleen maar groter naarmate er meer online wordt gezet.
Zoek hier in the National Archives of Scotland naar bronnen over Veere.
Zoek hier in het Zeeuws Archief naar bronnen over Schotland.

Door: Peter Blom, conservator stedelijke collecties Veere