Solargraphy - Een half jaar ingeblikt zonlicht

Vijf jaar solargraphy in tuin Zeeuws Archief

In december 2015 is het precies vijf jaar geleden dat de eerste zonnebaanfoto of solargraph van het Zeeuws Archief werd onthuld. Een goede reden om op dit weblog weer eens aandacht aan te besteden aan het Zeeuwse Solargraphy Project van de Middelburgse Volkssterrenwacht Philippus Lansbergen.

Lustrum solargraph

Een andere reden is dat we, behalve de halfjaarlijkse solargraph met de Middelburgse abdijtoren Lange Jan op de achtergrond, ook iedere keer andere locaties in de tuin van het Zeeuws Archief uitproberen. Jan Koeman van de Sterrenwacht zoekt elk half jaar een nieuwe plaats uit om te zien welk resultaat het oplevert. Tot nu toe waren de zonneblikjes (pinhole camera's) altijd min of meer op het zuiden gericht, maar dit half jaar is een van de pinhole camera's gericht op het westen.

Dat leverde na een half jaar belichtingstijd (23 juni - 21 december 2015) een prachtige solargraph van het monumentale Van de Perrehuis (kantoren Zeeuws Archief) en de Lussanetvleugel, waarin het restauratieatelier is ondergebracht (zie boven dit artikel).

Meer informatie

Meer blogposten over de deelname van het Zeeuws Archief aan het Zeeuwse Solargraphy Project.
Solargraph-expositie op Zeeuws Archief Pinterestboard.
Solargraphs: Jan Koeman.
Solargraphs Zeeuws Archief op de NASA website Spaceweathergallery.com.


Door: Anneke van Waarden-Koets, Zeeuws Archief | Educatie & Exposities.

Internationale Archievendag 2015 op Twitter gewijd aan democratie

Spotprent op de wrijving tussen Anti-Revolutionairen (A. Kuyper) en de Christelijk-Historischen (A.F. de Savornin Lohman) bij de verkiezingen (weegschaal gebaseerd op de Waag aan de Balans te Middelburg). Lithografie door Joh. Braakensiek, 1897.
Bron:  Zeeuws Archief, Zeeuws Genootschap, Zelandia Illustrata deel III, nr 362.

International Archives Day

Op 9 juni is het Internationale Archievendag. Zoals elk jaar organiseren de initiatiefnemers van Follow An Archive en Ask Archivists weer een wereldwijd Twitter evenement rondom een bepaald thema. De organisatoren hebben besloten dit jaar te kiezen voor het thema ‘democratie’. Op de weblogs van Follow An Archive en Ask Archivists staat Engelstalige informatie over het Twitter evenement.

Democratie en Rechten

Het Nationaal Archief van Groot-Brittannië stelde voor dit jaar het thema ‘democratie’ te kiezen op Internationale Archievendag 2015. Zij schreven [vert.]: “Laten we van 9 juni een Twitterdag maken waarop archieven verhalen en documenten uit hun collecties delen om te laten zien dat democratie en rechten op allerlei manieren in archieven voorkomen.”

Democratie is een breed onderwerp waarover de meeste archieven documenten beheren en verhalen over kunnen vertellen. Het maakt niet uit of een archiefdienst groot of klein is, allemaal hebben ze documenten en ander materiaal dat kan worden gebruikt als voorbeeld van democratische ontwikkelingen en mensen die voor hun rechten opkwamen of van hun rechten gebruik maakten.

Suggesties

Enkele voorbeelden zijn:

• documenten waarin rechten zijn vastgelegd
• documenten die persoonlijke verhalen bevatten van mensen die zich voor democratie en rechten hebben ingezet
• documenten die gerelateerd zijn aan rechten voor bepaalde groepen in de samenleving
• documenten die de geschiedenis tonen van de oprichting van vakbonden en politieke en/of godsdienstige verenigingen of instellingen
• documenten over verkiezingen en verkiezingsdagen, zowel nationaal als lokaal, denk ook aan kranten- en tijdschrift-artikelen
• afbeeldingen, o.a. spotprenten en portretten, foto’s, affiches, etc. van partijen, personen of politieke gebeurtenissen rondom verkiezingen, democratie of rechten
• bewegend beeld en/of geluidsopnamen van belangrijke toespraken, interviews, etc. rondom democratie en rechten
• belangrijke staatkundige en grondwettelijke documenten.

Bijdragen van archiefdiensten en particulieren

Het is aan de deelnemende archiefdiensten zelf welke keuze ze maken. De organisatoren van het Twitter evenement kijken uit naar de bijdragen en laten zich graag verrassen!

Ook het Zeeuws Archief doet mee. In onze depots bewaren we archiefstukken, prenten, foto’s en gegevens over de meeste van de genoemde onderwerpen. Je kunt het Zeeuws Archief volgen via @zeeuwsarchief.

Particulieren kunnen eveneens hun steentje bijdragen. Heb je voorouders die actief waren in de politiek of die zich hebben ingezet voor rechten op welk gebied dan ook, en heb je daar documenten van? Deel ze op Twitter op 9 juni, Internationale Archievendag!

Hashtag-combinatie: #IAD15 #democracy

Als je wilt meedoen, voeg dan de hashtag-combinatie #IAD15 #democracy toe aan je tweet. IAD15 betekent: International Archives Day 2015 en democracy staat in dit geval voor democratie en rechten.

Doe mee met International Archives Day

Om te kijken wat erfgoedinstellingen en particulieren twitteren, hoef je geen Twitteraccount te hebben. Je kunt gewoon via je browser zoeken op het Twitteraccount van de instelling of de persoon waarvan je de bijdragen wilt zien, of je zoekt op de hashtags #IAD15 #democracy.

Wil je zelf meedoen, dan moet je wel over een Twitteraccount beschikken. Je kunt heel gemakkelijk zelf een gratis Twitteraccount aanmaken.

De organisatoren van de Twitterinitiatieven Ask Archivists en Follow An Archive hopen dat zoveel mogelijk archiefdiensten en particulieren over de hele wereld meedoen op Internationale Archievendag om te laten zien dat archieven een belangrijke rol spelen bij het documenteren van de geschiedenis van democratie en rechten!

#IAD15 #democracy


Door: Anneke van Waarden-Koets, Zeeuws Archief | Educatie en Exposities

IJzersterk verhaal, niet na te vertellen

Stuurman Van Nieuwlandt, opperstuurman op het fregat Winchester Galey is de ondertekenaar van onderstaande brief. Hij is gericht aan de heren Directeuren van de Middelburgse Commercie Compagnie, de Middelburgse rederij uit de 18/19de eeuw.
Nadat de brief was verstuurd is het schip diezelfde reis nog vergaan. Op 7 december 1725 voer het op de kust van Gioi en werd het leeg geplunderd door de plaatselijke bevolking.
Die brief is toentertijd wel aangekomen in Middelburg, maar is inmiddels ook vergaan. De inkt is gaan ‘roesten’ en heeft er weinig van overgelaten.


In die tijd maakte men zijn inkt zelf, een eigen mix van allerlei ingrediënten zoals water, gom, galnoten, urine, roet etc. Een galnoot bevat ijzer, dat samen met vocht (uit de omgeving) en zuur (van de urine bv) gaat oxideren. In eerste instantie loopt de kleur van de letter uit (dit is al oxidatie of roesten), in het laatste stadium vreet het zich dan door het papier, in plaats van letters heb je gaten in het papier zoals je in de onderste foto kunt zien. Dit proces heet daarom 'inktvraat'.

De brief is hier nog opgevouwen, de restjes papier zijn de ruimtes (het niet beschreven papier) tussen de letters, de letters zelf (het beschreven papier) zijn weggeroest.

Uit het archief van de Middelburgse Commercie Compagnie, inv.nr 1345
NL-MdbZA_20_1345_0028 t/m 0031


Door: Sylvia Rietbergen, restaurator Zeeuws Archief