Werk in uitvoering : een nieuwe beeldbank

Sedert 2002 heeft het Zeeuws Archief via internet een beeldbank, genaamd Zeeland in Beeld. Een beeldbank is een website met een database waarmee een selectie van beeldmateriaal uit archieven en collecties kan worden geraadpleegd. Behalve de beschrijvingen van prenten, tekeningen, kaarten en foto's worden ook de plaatjes zelf getoond. Op deze manier kan de geïnteresseerde onderzoeker op handige wijze zien wat de afbeeldingen die hij of zij zoekt voorstellen.

Een ander programma
Het programma waarmee de beeldbank wordt beheerd en gepubliceerd is Atlantis van het bedrijf Deventit. Ook andere archiefinstellingen werken met dit programma (o.a. Gemeentearchief Schouwen-Duiveland en Het Utrechts Archief). Mede uit oogpunt van doelmatigheid hebben wij vorige maand besloten om het beeldmateriaal (scans en beschrijvingen) onder te brengen in het programma MAIS-Flexis van De Ree archiefsystemen. Sedert 2004 gebruikt het Zeeuws Archief dit programma voor het beheren en publiceren van de honderden toegangen op archieven en collecties. De toegangen zijn op internet te raadplegen via de website van het Zeeuws Archief en via de website www.archieven.nl. Door het toevoegen van het beeldmateriaal aan MAIS-Flexis kunnen de beschrijvingen en de scans van het beeldmateriaal aan de toegangen worden 'gehangen' en is de informatie over het archief of de collectie én de persoon of instelling van wie het materiaal afkomstig is direct raadpleegbaar. Het beheren en publiceren van dit alles met één programma is uiteraard efficiënter en goedkoper.

Op de kaart
MAIS-Flexis heeft voor het beeld een nieuwe toepassing. Het is mogelijk om bij elke beeldbeschrijving de geo-coördinaten toe te voegen, zodat de plaatjes ook op Google Maps zichtbaar zijn. Zo kan snel worden gezien waar een bepaald gebouw staat of waar een genoemde straat ligt.



Conversie
Op dit moment is de ruwe conversie van de 40.000 plaatjes en beschrijvingen afgerond en gaan we aan de slag met het verder inrichten van de beeldbank. Wij hopen voor de zomer hiermee klaar te zijn. Zodra de nieuwe beeldbank on line is, zullen we dit world wide melden.

Door: Leo Hollestelle, beheerder beeld

Veerse familiegeschiedenis in NPS-serie ‘De Slavernij’

Op vrijdag 18 februari 2011 werkt Marjo Jacobze, regelmatig bezoekster van de studiezaal van het Zeeuws Archief, mee aan tv-opnames voor een serie van de NPS over de geschiedenis van de slavernij. Hierin vertelt ze hoe haar familiegeschiedenis verweven is met het Zeeuwse slavernijverleden.

Marjo Jacobze is een verre nazaat van Adriaan Jacobze (1726-1768). Van jongst af aan is zij geïnteresseerd in haar familiegeschiedenis. Bij een bezoek aan het Veerse stadhuis in 1959 ontdekte zij het wapen van haar voorvader op een achttiende-eeuws schilderij. Regelmatig is ze te vinden in het Zeeuws Archief, waar ze veel onderzoek heeft gedaan in het archief van de Middelburgse Commercie Compagnie (MCC) naar de handel en wandel van haar voorvader Adriaan Jacobze.

Adriaan Jacobze werd geboren in Veere. In 1739 begon hij zijn loopbaan op zee en maakte gestaag carrière. Na een korte onderbreking in 1751 als eerste luitenant op het oorlogsschip ‘Jonge Prins van Orange’, solliciteerde Adriaan als kapitein bij de MCC. De MCC, opgericht in 1720, was voor Nederlandse begrippen een relatief grote rederij. Het bedrijf specialiseerde zich tussen 1750 en 1807 in de trans-Atlantische slavenhandel. In totaal maakte de MCC 114 slavenreizen.

In 1751 krijgt Adriaan, 25 jaar oud, het bevel over een eigen schip en trouwde hij met Dina Johanna Biesman uit Scherpenisse. Het echtpaar betrok een pand aan de Veerse Markt waar in 1758 hun zoon Adriaan wordt geboren. Kapitein Jacobze heeft van de zestien jaar dat hij getrouwd is geweest, tien jaar op zee doorgebracht. Tijdens een reis in 1768 wordt hij voor de kust van Afrika doodziek en sterft. Zijn zeemansgraf ligt in de Atlantische Oceaan.

Zoon Adriaan werd na zijn rechtenstudie in 1778 notaris in Veere. Vanaf 1810 tot zijn dood in 1825 was hij burgemeester van Veere. Daarnaast was hij lid van de Provinciale Staten van Zeeland. Hij trouwde twee keer. Eerst met Aarnoudina Elisabeth van Savooijen en in 1819 met Reinbrandina Erkenraad Boddaert. De familie Jacobze woonde in het grootste huis aan de Markt in Veere. Even buiten de stad bezaten ze de buitenplaats Borndal.

In het Veerse stadhuis hangt nog steeds het schilderij waarop de familiewapens van leden van de schutterij ‘De Edele Busse’. Een van de wapenschilden is van kapitein Adriaan Jacobze die in 1751 als gildebroeder werd aangenomen. Hier worden ook onderdelen van het familieporselein en -bestek geëxposeerd.

De tv-serie ‘De Slavernij’ die de NPS gaat uitzenden, begint op 11 september 2011 en wordt gepresenteerd door Daphne Bunskoek en Roué Verveer. Het stuk over Adriaan Jacobze zit in deel 3 en zal naar verwachting op 25 september worden vertoond op Nederland 2. Tijdstip nu nog onbekend.

Door: Peter Blom, conservator stedelijke collecties Veere